Rehber

Çevre Gönüllüsü Olun: Doğaya Katkı Sağlayın, Geleceğe Nefes Olun

Çevre gönüllülüğü, doğal alanların korunması, ağaç dikimi, çöp toplama ve çevre bilincini artırma etkinliklerine katılarak gezegenimizin geleceğine değer katmayı içerir. Temiz plajlarımızı, ormanlarımızı ve şehirlerimizi temiz tutmak için birlikte çalışıyoruz.

Yazan DoItAgain Editöryal Ekibi

Yayınlanma tarihi 24 Ekim 2025Son güncelleme 24 Ekim 2025

Görsel Tanıtım

Eldivenli kişi, arka planda gönüllüler varken yazı tahtasına yazı yazıyor — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Close-up of female hand writing volunteer report in forest during clean-up work, gorup of people activists are collecting garbage in background. Youth and nature concept.

Çöp poşetleriyle orman temizliği yapan gönüllüler. — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Member of volunteer movement handsome man is busy with paperwork in forest while people activists are collecting junk. Nature and contamination concept.

İnsanlar ormandaki çöpleri temizlerken gülümseyen kadın — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Modern young woman eco-activist is turning to camera in forest smiling outside while team of volunteers is collecting garbage in litter bags. Youth and nature concept.

Gönüllüler ormanı temizlerken gülümseyen genç kadın — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Portrait of happy Afro-American girl in volunteer uniform standing in polluted forest looking at camera while group of people cleaning park in background.

Gönüllülerle birlikte parkta gülümseyen erkek. — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Portrait of cheerful Arabian man volunteer in uniform smiling in polluted forest whole group of activists is picking litter from the ground. People and lifestyle concept.

Mavi poşetlerle orman temizliği yapan gönüllüler — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Laughing young people men and women are picking garbage in forest cleaning nature having fun together on summer day. Youth and volunteering concept.

Açık havada çöp poşetleri tutan farklı milletlerden gönüllü grubu — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Joyful friends eco activists men and women are holding garbage bags standing on river bank hugging looking at camera. Volunteering and lifestyle concept.

Mavi poşetlerle plaj temizliği yapan gönüllüler arasında genç kadın — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Joyful young woman eco activist in volunteer T-shirt is holding trash bag on lake shore with hard-working team working background collecting garbage together.

Mavi çöp poşetleriyle parkı temizleyen gönüllüler — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Portrait of Arabian eco-activist wearing volunteer t-shirt and gloves in forest smiling looking at camera while youth collecting junk in bin bags outside.

Temizlik etkinliğinde eldivenli bir kişi not defterine yazı yazıyor — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Close-up slow motion of male hand writing volunteer schedule outdoors in forest while people are collecting trash in bags cleaning nature from pollution.

Kadın, göl kenarında çöp poşetleri tutarken gülümsüyor — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Portrait of beautiful girl female volunteer on beach looking at camera smiling while multi-ethnic team is cleaning lake shore gathering garbage in bin bags.

Park temizliğinde çöp poşeti tutan adam — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Member of volunteering team attractive guy in uniform holding bin bag with trash in forest smiling looking at camera while group of youth collecting garbage

Park temizliğinde elinde klips tahtası olan adam — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Handsome Arabian man student eco-activist is holding folder with documents in forest during clean-up looking at camera wearing uniform T-shirt and gloves.

Gönüllülerle birlikte orman temizliği yaparken gülümseyen genç kadın — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Portrait of pretty African American eco activist holding trash bag in forest smiling looking at camera while team men and women collecting litter in background

Temizlik sırasında yazı tahtasını kontrol eden gönüllüler — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Close-up of male hand in glove taking notes in volunteer report during clean-up in park, eco-friendly team is picking garbage in forest. Youth and nature concept.

Kadın, gönüllülerle birlikte park temizliği yönetiyor — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Portrait of young eco activist standing in forest looking at camera holding papers and pen while group of people are collecting garbage in trash bags.

Ormanda çöp poşetleri tutan farklı milletlerden gönüllüler — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Portrait of young people volunteers multi-racial team in forest outdoors holding garbage bags smiling standing together. Ecology and modern youth concept.

Mavi poşetle çöp toplayan kişi — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Multi-racial group of eco activists men and women are cleaning forest from junk smiling on sunny day in summer. People, volunteering and lifestyle concept.

Birlikte orman parkını temizleyen gönüllüler — Photo by Vitaly Gariev on Unsplash
Portrait of young eco-friendly lady doing paperwork during forest clean-up holding folder while multi-ethnic team of activists in uniform is picking garbage.

Bir Deneyim Hikayesi

Beklenti

Sabahın erken saatlerinde uyandığımda içimde tarifsiz bir heyecan vardı. Bugün ilk kez bir sahil bölgesinde çevre temizliği etkinliğine katılacaktım. Yanıma su mataramı, şapkamı ve rahat kıyafetlerimi alırken, 'Acaba yeterli olabilecek miyim?' diye düşünmeden edemedim. Sosyal medyadan bulduğum bu etkinlik için hem heyecanlı hem de biraz gergindim. Daha önce hiç tanımadığım insanlarla birlikte çalışacak, belki de yeni arkadaşlıklar kuracaktım. Telefonuma gelen son mesajda toplanma yerinin belirtildiği yazıyordu. Hava henüz aydınlanmamıştı ama içimdeki enerji bana bugünün çok özel geçeceğini hissettiriyordu.

Daldırma

Etkinlik alanına vardığımda gördüğüm manzara içimi acıttı. Mavinin ve yeşilin en güzel tonlarını barındıran kıyafetlerimizle çöplerin arasında kaybolmuştuk. Denizin tuzlu kokusuyla karışan çöp kokusu burnumu yaktı. Gönüllü ekibin başındaki rehber bize kısa bir bilgilendirme yaptı: Bize bugün sadece çöp toplamayacağımızı, aynı zamanda doğanın bize verdiği bu güzellikleri korumanın önemini anlayacağımızı söyledi. İşe koyulduğumuzda, kumların sıcaklığı ayaklarımın altından geçiyor, rüzgarın uğultusu kulaklarımda çınlıyordu. Topladığımız her plastik şişe, her izmarit için içimde bir huzur hissettim. Özellikle deniz kaplumbağalarının yumurtlama alanlarını temizlerken, yaptığımız işin ne kadar değerli olduğunu anladım. Gün ilerledikçe yorulsam da, yanımdaki bir katılımcının 'Bu iş birlikte yapılınca yük hafifliyor' sözleriyle enerjim yerine geliyordu.

Yansıtma

Gün batımına doğru topladığımız 75 torba çöpü görünce gözlerime inanamadım. Sadece bir günde ne kadar çok şey başarabileceğimizi gördüm. Eve dönerken yorgun ama bir o kadar da mutluydum. Telefonuma gelen etkinlik fotoğraflarına baktığımda, gülümsemem bir türlü yüzümden gitmiyordu. O günden sonra her ay düzenli olarak çevre gönüllüsü etkinliklerine katılmaya başladım. Artık sadece kendim için değil, çocuklarımın ve torunlarımın da temiz bir dünyada yaşayabilmesi için çabalıyorum. Bu deneyim bana şunu öğretti: Küçük adımlar büyük değişimlerin başlangıcıdır. Şimdi mahallemdeki çocuklara örnek olmak için her hafta pazar sabahları çevre temizliği yapıyorum. Çünkü biliyorum ki, temiz bir dünya hepimizin elinde!

Neden Önemli

Deniz kaplumbağalarından kuşlara kadar birçok canlının yaşam alanını koruyarak biyolojik çeşitliliğin devamını sağlıyoruz. Örneğin, Caretta carettaların yumurtlama alanlarını temizleyerek nesillerinin devamına katkıda bulunuyoruz.

Yaptığımız çalışmalarla çevre sorunlarına dikkat çekiyor, toplumda farkındalık yaratıyoruz. Geçen yıl düzenlediğimiz 'Temiz Deniz, Temiz Gelecek' kampanyasıyla 10.000'den fazla kişiye ulaştık.

Takım çalışması, liderlik ve organizasyon becerilerinizi geliştirirken aynı zamanda doğa bilinci kazanıyorsunuz. Birçok gönüllü bu deneyimin kişisel gelişimlerine önemli katkı sağladığını belirtiyor.

Aynı amaç için çalışan insanlarla tanışarak güçlü dostluklar kuruyor, sosyal ağınızı genişletiyorsunuz. Her ay düzenlenen gönüllü buluşmalarıyla yeni insanlarla tanışma fırsatı yakalıyorsunuz.

Doğayla iç içe yapılan bu tür etkinlikler stresi azaltıyor ve genel ruh halinizi iyileştiriyor. Yapılan araştırmalar, doğada geçirilen zamanın depresyon ve kaygı belirtilerini azalttığını gösteriyor.

Açık havada yapılan bu tür etkinlikler düzenli fiziksel aktivite yapmanızı sağlıyor. Bir günlük çevre temizliği ortalama 3-5 km yürüyüşe eşdeğer kalori yakmanızı sağlıyor.

Çevre bilinci yüksek bireyler olarak gelecek nesillere örnek oluyor, sürdürülebilir bir yaşamın öncülerinden biri oluyorsunuz. Çocuklarınızla birlikte katılarak onlara doğa sevgisi aşılayabilirsiniz.

Nasıl Başlanır

Yakın çevrenizdeki çevre derneklerini veya belediyelerin çevre birimlerini araştırın. Örneğin, TEMA Vakfı, ÇEVKO veya yerel belediyenizin çevre koruma müdürlükleri ile iletişime geçebilirsiniz.
Sosyal medya platformlarında #çevregönüllüsü, #temizdünya gibi etiketleri takip ederek güncel etkinliklerden haberdar olun. Facebook ve Instagram'da çevre gönüllülüğü gruplarına katılın.
Size uygun bir etkinlik seçin ve kaydınızı yaptırın. İlk kez katılacaklar için başlangıç seviyesindeki etkinlikleri tercih edin. Örneğin, 'Plaj Temizliği Başlangıç Seviyesi' gibi etiketlere dikkat edin.
Etkinlik öncesi gerekli malzemeleri hazırlayın. Organizatörler genellikle temel ekipmanı sağlasa da, kişisel eşyalarınızı unutmayın. Yanınıza yedek maske, dezenfektan ve kişisel ilaçlarınızı almayı ihmal etmeyin.
Etkinlik günü en az 15 dakika önce toplanma yerinde olun. Organizatörlerden gerekli bilgileri alın ve güvenlik talimatlarını dikkatle dinleyin. Grup liderinizi tanıyın ve acil durumlar için iletişim bilgilerini kaydedin.
Diğer gönüllülerle tanışın ve iş bölümü yapın. Deneyimli gönüllülerden tavsiyeler alın. Eğer ilk kez katılıyorsanız, daha önce katılmış bir gönüllüyle eşleşmek isteyebilirsiniz.
Yaptığınız işin önemini düşünerek çalışmaya başlayın ve deneyiminizin keyfini çıkarın. Küçük adımların bile büyük farklar yaratabileceğini unutmayın. Etkinlik sonrası diğer katılımcılarla deneyimlerinizi paylaşın ve geri bildirimde bulunun.

Neye İhtiyacınız Var

Rahat ve hava koşullarına uygun kıyafetler (uzun kollu tişört, şapka)
Spor ayakkabı veya bot (deniz kenarı için su geçirmez)
En az 1,5 litre su
Yüksek faktörlü güneş kremi
Kişisel ilk yardım çantası
Atıştırmalık kuruyemiş veya meyve
Yağmurluk (mevsime göre)
Kişisel ilaçlar (gerekliyse)

Önce Güvenlik

Çevre gönüllülüğü sırasında güvenliğiniz için kapalı ayakkabı, eldiven, şapka ve güneş kremi kullanın. Sıcak havalarda bol su tüketin. Kronik rahatsızlığı olanlar etkinlik öncesi organizatörleri bilgilendirmelidir. 18 yaş altı katılımcılar için veli izni gereklidir. Tekerlekli sandalye kullanıcıları için erişilebilir etkinliklerimiz mevcuttur.

Sık Sorulan Sorular

Genellikle 18 yaş ve üzeri bireyler gönüllü olabilir ancak bazı etkinliklerde ailelerin gözetiminde 12 yaş ve üzeri çocuklar da katılabilir. 12-18 yaş arası gençler için özel olarak düzenlenen etkinlikler de mevcuttur. Yaş sınırı etkinliğin içeriğine göre değişiklik gösterebilir, bu nedenle katılmadan önce etkinlik detaylarını kontrol etmenizi öneririz.

Deneyimli olmanıza gerek yok! Tüm gönüllülerimize etkinlik öncesi kapsamlı bir oryantasyon eğitimi veriyoruz. İlk etkinliğinizde size bir rehber eşlik edecek ve tüm süreç boyunca yanınızda olacaktır. Sadece rahat kıyafetlerinizi ve su mataranızı alıp gelmeniz yeterli. Unutmayın, her profesyonel bir zamanlar acemiydi!

Hayır, özel bir eğitim gerekmez. Ancak bazı özel projeler (örneğin deniz dibi temizliği veya ağaç dikimi) için temel eğitimler verilmektedir. Bu tür etkinliklerde deneyimli eğitmenler eşliğinde çalışılır. Düzenli olarak 'Yeni Başlayanlar İçin Çevre Gönüllülüğü' eğitimlerimiz oluyor, bu eğitimlere katılarak temel bilgileri öğrenebilirsiniz.

Evet, birçok organizasyon hafta içi de etkinlikler düzenliyor. Özellikle okullar ve üniversitelerle iş birliği içinde hafta içi programlarımız mevcut. Ayrıca, bazı şirketler çalışanları için kurumsal sosyal sorumluluk projeleri kapsamında hafta içi etkinlikler düzenliyor. E-posta bültenimize kaydolarak size uygun zamanlardaki etkinliklerden haberdar olabilirsiniz.

Evet, birçok kurum engelli bireylerin de katılabileceği etkinlikler düzenliyor. Tekerlekli sandalye kullanıcıları için erişilebilir plaj temizliği etkinliklerimiz mevcut. Ayrıca, işitme engelli gönüllülerimiz için işaret dili tercümanı desteği sağlayabiliyoruz. Katılmak istediğiniz etkinlik öncesi organizatörlerle iletişime geçerek özel ihtiyaçlarınızı paylaşabilir, size en uygun etkinliği birlikte belirleyebiliriz.

Resmi kurumlar ve dernekler genellikle gönüllülerini sigorta kapsamına alıyor. Ancak bu konuyu etkinlik öncesi mutlaka organizatörlerle görüşmenizi öneririz. Kendi bireysel sigortanızı yaptırmanız da faydalı olacaktır. Özellikle yurtdışında yapılacak gönüllülük çalışmaları için seyahat sağlık sigortası yaptırmanız önemle tavsiye edilir.

Evet, kendi başınıza da çevre temizliği yapabilirsiniz. Ancak daha organize ve güvenli bir çalışma için bir gruba dahil olmanızı öneririz. Özellikle tehlikeli atıklarla (kesici/delici maddeler, tıbbi atıklar vb.) karşılaşma ihtimalinize karşı mutlaka eldiven ve uygun ekipman kullanın. Yalnız çalışırken mutlaka birine nerede olduğunuzu bildirin ve telefonunuzun şarjının dolu olduğundan emin olun.

Temel olarak; su geçirmez ayakkabı, eldiven, şapka, güneş gözlüğü, güneş kremi, su matarası, kişisel ilk yardım çantası, dezenfektan, yedek maske, atıştırmalık yiyecekler ve yağmurluk (mevsime göre) bulundurmanızı öneririz. Ayrıca, kronik bir rahatsızlığınız varsa ilaçlarınızı yanınıza almayı unutmayın. Organizatörler genellikle çöp torbası ve diğer temel malzemeleri sağlayacaktır.

Genellikle ulaşım masrafları gönüllüye aittir. Ancak bazı özel projelerde veya uzun dönemli gönüllülük programlarında konaklama ve yemek masrafları karşılanabilmektedir. Yurtdışı gönüllülük programlarında ise genellikle uçak biletinizi kendiniz alırsınız, ancak varış noktasındaki konaklama ve yemek masrafları karşılanır. Detaylar için ilgili organizasyonla iletişime geçmenizi öneririz.

Öncelikle sakin olun ve en yakınınızdaki ekip liderine veya organizatöre haber verin. Tüm etkinliklerimizde ilk yardım eğitimi almış en az bir kişi bulunmaktadır. Küçük yaralanmalar için ilk yardım çantası mevcuttur. Daha ciddi durumlarda en yakın sağlık kuruluşuna yönlendirilirsiniz. Lütfen etkinlik öncesinde herhangi bir sağlık sorununuz veya alerjiniz varsa organizatörlere mutlaka bildirin.

Hayır, çevre gönüllülüğü tamamen ücretsizdir. Hiçbir kurumdan gönüllülük adı altında ücret talep edilmez. Ancak bazı özel etkinliklerde (örneğin tişört veya şapka gibi) gönüllü üniformaları için sembolik bir ücret talep edilebilir ki bu da tamamen isteğe bağlıdır. Eğer herhangi bir kurumdan gönüllülük adı altında ücret talep edilirse lütfen durumu yetkililere bildirin.

Evet, çektiğiniz fotoğrafları sosyal medyada #temizdünya #çevregönüllüsü etiketleriyle paylaşarak çevre bilincinin yaygınlaşmasına katkı sağlayabilirsiniz. Ancak diğer gönüllülerin mahremiyetine saygı gösterin ve fotoğraflarını çekmeden önce mutlaka izin alın. Ayrıca, bazı etkinliklerde özel izin gerektiren alanlar olabilir, bu konuda organizatörlerin yönlendirmelerine dikkat edin. Çektiğiniz fotoğrafları etkinlik sonrası diğer katılımcılarla paylaşmak için etkinlik grubuna da yükleyebilirsiniz.