คู่มือ

การเดินป่าและตั้งแคมป์ | สัมผัสธรรมชาติอย่างใกล้ชิดทั่วประเทศไทย

กิจกรรมการเดินป่าและตั้งแคมป์เป็นประสบการณ์ที่ช่วยให้คุณได้ใกล้ชิดธรรมชาติอย่างแท้จริง เรียนรู้การเอาตัวรอดในป่า และสร้างความทรงจำที่ยากจะลืมเลือนในสถานที่สวยงามทั่วประเทศไทย

เผยแพร่เมื่อ อัปเดตล่าสุดเมื่อ

บทนำภาพ

ต้นไม้สีเขียวใกล้ภูเขาใต้ท้องฟ้าที่มีเมฆขาวในเวลากลางวัน
Photo by Alex Gorey on Unsplash
ทะเลสาบใกล้ภูเขา
เต็นท์ในป่า
แสงไฟในเต็นท์สีเขียวและน้ำเงินที่ปิดอยู่ใต้ท้องฟ้าดาว
ผู้หญิงสะพายเป้กำลังมองไปที่ทะเลสาบ
ทัศนียภาพทะเลสาบสงบใต้ท้องฟ้าสีฟ้าและขาว
ทะเลสาบใกล้ต้นไม้สีเขียวและภูเขาใต้เมฆขาวในเวลากลางวัน
ด้านหลังรถกระบะที่บรรทุกสัมภาระ
เต็นท์สีเทาบนทุ่งหญ้าสีเขียวในยามพระอาทิตย์ตก
เมฆสีขาวเหนือภูเขาในเวลากลางวัน
แม่น้ำไหลผ่านป่าเขียวขจี
เต็นท์ที่ตั้งอยู่ในป่า
ธารน้ำแข็งไหลลงมาตามหิน
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ทะเลสาบที่ล้อมรอบด้วยต้นไม้และภูเขาใต้ท้องฟ้ามีเมฆ
ธารน้ำแข็งกำลังเลื่อนลงมาจากภูเขา
Photo by Anthony Maw on Unsplash
นักเดินป่ากำลังเดินลงทางเดินที่มองเห็นทิวทัศน์ภูเขา
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ภูเขาที่มีธารน้ำแข็งมองเห็นทะเลสาบสีฟ้าคราม
Photo by Anthony Maw on Unsplash
นักเดินป่ากำลังชมวิวทะเลสาบภูเขาที่สวยงาม
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ธารน้ำแข็งตั้งอยู่บนยอดเขาหิน
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ธารน้ำแข็งที่งดงามใต้ท้องฟ้าสีฟ้ามีเมฆ
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ต้นไม้สีเขียวใกล้ภูเขาใต้ท้องฟ้าที่มีเมฆขาวในเวลากลางวัน
Photo by Alex Gorey on Unsplash
ทะเลสาบใกล้ภูเขา
เต็นท์ในป่า
แสงไฟในเต็นท์สีเขียวและน้ำเงินที่ปิดอยู่ใต้ท้องฟ้าดาว
ผู้หญิงสะพายเป้กำลังมองไปที่ทะเลสาบ
ทัศนียภาพทะเลสาบสงบใต้ท้องฟ้าสีฟ้าและขาว
ทะเลสาบใกล้ต้นไม้สีเขียวและภูเขาใต้เมฆขาวในเวลากลางวัน
ด้านหลังรถกระบะที่บรรทุกสัมภาระ
เต็นท์สีเทาบนทุ่งหญ้าสีเขียวในยามพระอาทิตย์ตก
เมฆสีขาวเหนือภูเขาในเวลากลางวัน
แม่น้ำไหลผ่านป่าเขียวขจี
เต็นท์ที่ตั้งอยู่ในป่า
ธารน้ำแข็งไหลลงมาตามหิน
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ทะเลสาบที่ล้อมรอบด้วยต้นไม้และภูเขาใต้ท้องฟ้ามีเมฆ
ธารน้ำแข็งกำลังเลื่อนลงมาจากภูเขา
Photo by Anthony Maw on Unsplash
นักเดินป่ากำลังเดินลงทางเดินที่มองเห็นทิวทัศน์ภูเขา
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ภูเขาที่มีธารน้ำแข็งมองเห็นทะเลสาบสีฟ้าคราม
Photo by Anthony Maw on Unsplash
นักเดินป่ากำลังชมวิวทะเลสาบภูเขาที่สวยงาม
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ธารน้ำแข็งตั้งอยู่บนยอดเขาหิน
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ธารน้ำแข็งที่งดงามใต้ท้องฟ้าสีฟ้ามีเมฆ
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ต้นไม้สีเขียวใกล้ภูเขาใต้ท้องฟ้าที่มีเมฆขาวในเวลากลางวัน
Photo by Alex Gorey on Unsplash
ทะเลสาบใกล้ภูเขา
เต็นท์ในป่า
แสงไฟในเต็นท์สีเขียวและน้ำเงินที่ปิดอยู่ใต้ท้องฟ้าดาว
ผู้หญิงสะพายเป้กำลังมองไปที่ทะเลสาบ
ทัศนียภาพทะเลสาบสงบใต้ท้องฟ้าสีฟ้าและขาว
ทะเลสาบใกล้ต้นไม้สีเขียวและภูเขาใต้เมฆขาวในเวลากลางวัน
ด้านหลังรถกระบะที่บรรทุกสัมภาระ
เต็นท์สีเทาบนทุ่งหญ้าสีเขียวในยามพระอาทิตย์ตก
เมฆสีขาวเหนือภูเขาในเวลากลางวัน
แม่น้ำไหลผ่านป่าเขียวขจี
เต็นท์ที่ตั้งอยู่ในป่า
ธารน้ำแข็งไหลลงมาตามหิน
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ทะเลสาบที่ล้อมรอบด้วยต้นไม้และภูเขาใต้ท้องฟ้ามีเมฆ
ธารน้ำแข็งกำลังเลื่อนลงมาจากภูเขา
Photo by Anthony Maw on Unsplash
นักเดินป่ากำลังเดินลงทางเดินที่มองเห็นทิวทัศน์ภูเขา
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ภูเขาที่มีธารน้ำแข็งมองเห็นทะเลสาบสีฟ้าคราม
Photo by Anthony Maw on Unsplash
นักเดินป่ากำลังชมวิวทะเลสาบภูเขาที่สวยงาม
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ธารน้ำแข็งตั้งอยู่บนยอดเขาหิน
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ธารน้ำแข็งที่งดงามใต้ท้องฟ้าสีฟ้ามีเมฆ
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ต้นไม้สีเขียวใกล้ภูเขาใต้ท้องฟ้าที่มีเมฆขาวในเวลากลางวัน
Photo by Alex Gorey on Unsplash
ทะเลสาบใกล้ภูเขา
เต็นท์ในป่า
แสงไฟในเต็นท์สีเขียวและน้ำเงินที่ปิดอยู่ใต้ท้องฟ้าดาว
ผู้หญิงสะพายเป้กำลังมองไปที่ทะเลสาบ
ทัศนียภาพทะเลสาบสงบใต้ท้องฟ้าสีฟ้าและขาว
ทะเลสาบใกล้ต้นไม้สีเขียวและภูเขาใต้เมฆขาวในเวลากลางวัน
ด้านหลังรถกระบะที่บรรทุกสัมภาระ
เต็นท์สีเทาบนทุ่งหญ้าสีเขียวในยามพระอาทิตย์ตก
เมฆสีขาวเหนือภูเขาในเวลากลางวัน
แม่น้ำไหลผ่านป่าเขียวขจี
เต็นท์ที่ตั้งอยู่ในป่า
ธารน้ำแข็งไหลลงมาตามหิน
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ทะเลสาบที่ล้อมรอบด้วยต้นไม้และภูเขาใต้ท้องฟ้ามีเมฆ
ธารน้ำแข็งกำลังเลื่อนลงมาจากภูเขา
Photo by Anthony Maw on Unsplash
นักเดินป่ากำลังเดินลงทางเดินที่มองเห็นทิวทัศน์ภูเขา
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ภูเขาที่มีธารน้ำแข็งมองเห็นทะเลสาบสีฟ้าคราม
Photo by Anthony Maw on Unsplash
นักเดินป่ากำลังชมวิวทะเลสาบภูเขาที่สวยงาม
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ธารน้ำแข็งตั้งอยู่บนยอดเขาหิน
Photo by Anthony Maw on Unsplash
ธารน้ำแข็งที่งดงามใต้ท้องฟ้าสีฟ้ามีเมฆ
Photo by Anthony Maw on Unsplash

ความคาดหวัง

ก่อนออกเดินทาง ฉันตื่นเต้นมากที่จะได้สัมผัสธรรมชาติที่แท้จริงในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ฉันเตรียมกระเป๋าเป้อย่างระมัดระวัง มีทั้งเต็นท์ ถุงนอนแบบเบา น้ำดื่มและอาหารแห้งที่หาซื้อได้ตามร้านขายอุปกรณ์กีฬาทั่วไปในกรุงเทพฯ ถึงแม้จะกังวลเรื่องฝนที่อาจจะตกตามฤดูกาล แต่ความตื่นเต้นก็ชนะ ความคิดที่จะได้นอนดูดาวใต้ท้องฟ้ากว้างที่สวยงามของประเทศไทยทำให้ฉันนอนไม่ค่อยหลับ

การดื่มด่ำ

การเดินทางวันแรกท้าทายกว่าที่คิด เส้นทางชันและพื้นผิวขรุขระแบบภูเขาหินปูนของไทย แต่เมื่อถึงจุดพักแรมที่น้ำตกเหวนรก ทุกความเหนื่อยล้าก็หายไป ท้องฟ้ายามค่ำคืนสว่างไสวไปด้วยดวงดาวที่เห็นชัดเจนเพราะห่างจากมลพิษทางแสง เสียงจิ้งจกและจั๊กจั่นดังก้องไปทั่วป่า กลิ่นหอมของดอกไม้ป่าและความชื้นในอากาศทำให้รู้สึกสดชื่น ฉันได้เรียนรู้วิธีตั้งเต็นท์อย่างถูกต้องจากไกด์ท้องถิ่น และการหาฟืนสำหรับก่อกองไฟแบบปลอดภัย มันเป็นความรู้สึกที่พิเศษมากที่ได้นั่งล้อมวงกินข้าวเหนียวนึ่งกับเพื่อนๆ ใต้แสงเทียน

การไตร่ตรอง

หลังจากกลับมา ฉันรู้สึกว่าตัวเองเปลี่ยนไป การได้ใช้ชีวิตแบบเรียบง่ายในป่าท่ามกลางธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ของไทย ทำให้ฉันเห็นคุณค่าของการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมากขึ้น ตอนนี้ฉันเข้าใจแล้วว่าทำไมคนไทยถึงให้ความสำคัญกับการเที่ยวธรรมชาติ มันไม่ใช่แค่การออกกำลังกาย แต่เป็นการบำบัดจิตใจที่หาไม่ได้ในเมืองใหญ่ ฉันวางแผนจะไปอุทยานแห่งชาติอื่นๆ ของไทยอีกแน่นอน และคราวหน้าอาจจะชวนเพื่อนๆ ไปสัมผัสความงามของป่าไทยด้วยกัน

การเดินป่าช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อขาและระบบไหลเวียนเลือด ช่วยเผาผลาญพลังงานได้ถึง 400-700 กิโลแคลอรีต่อชั่วโมง
การอยู่ท่ามกลางธรรมชาติช่วยลดความเครียด ลดระดับฮอร์โมนคอร์ติซอล และเพิ่มความรู้สึกผ่อนคลาย
ได้เรียนรู้การเอาตัวรอดในป่า การใช้ชีวิตอย่างยั่งยืน และการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า
การเดินป่าด้วยกันช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อนหรือครอบครัว ผ่านการช่วยเหลือกันในระหว่างทาง
ช่วยให้เราเข้าใจและเห็นคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติมากขึ้น ส่งผลให้มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์
การเผชิญความท้าทายใหม่ๆ ช่วยเพิ่มความมั่นใจในตัวเองและความสามารถในการตัดสินใจ
การอยู่ห่างจากเทคโนโลยีและสังคมออนไลน์ช่วยให้สมองได้พักผ่อนอย่างเต็มที่
  1. เริ่มต้นด้วยการเดินป่าระยะสั้น 1 วันในเส้นทางง่ายๆ เช่น อุทยานใกล้เมือง
  2. ศึกษาข้อมูลเส้นทาง สภาพอากาศ และกฎระเบียบของอุทยานล่วงหน้า
  3. เตรียมอุปกรณ์ให้ครบถ้วนและเหมาะสมกับสภาพอากาศ
  4. ไปกับกลุ่มที่มีไกด์นำทางที่มีประสบการณ์ในการเดินป่า
  5. เรียนรู้กฎระเบียบและมารยาทในการเดินป่า เช่น ไม่ส่งเสียงดังรบกวนสัตว์ป่า
  6. ฝึกทักษะพื้นฐานการเอาตัวรอดในป่าและการปฐมพยาบาลเบื้องต้น
  7. เริ่มจากเส้นทางง่ายๆ ก่อนแล้วค่อยเพิ่มความท้าทายในครั้งต่อไป
  8. แจ้งแผนการเดินทางให้คนที่ไว้ใจทราบ
  • อุปกรณ์ตั้งแคมป์พื้นฐาน (เต็นท์, ถุงนอน, หมวกกันแดด)
  • รองเท้าเดินป่าที่เหมาะสมและใส่สบาย
  • น้ำดื่มสะอาดเพียงพอ (อย่างน้อย 2-3 ลิตรต่อคนต่อวัน)
  • อาหารแห้งและของว่างพลังงานสูง
  • ยาสามัญประจำตัวและชุดปฐมพยาบาลเบื้องต้น
  • แผนที่หรือ GPS พร้อมแบตเตอรี่สำรอง
  • ไฟฉายหรือไฟหน้าพร้อมแบตเตอรี่สำรอง
  • เสื้อผ้าที่เหมาะสมกับสภาพอากาศและกันยุง
  • ครีมกันแดดและยาทากันยุง
  • กระติกน้ำหรือขวดน้ำส่วนตัว

ควรตรวจสอบสภาพอากาศและประกาศจากกรมอุทยานฯ ล่วงหน้า เตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม ระวังสัตว์ป่าโดยเฉพาะงูและแมลงมีพิษ ควรมีผู้นำทางท้องถิ่นที่รู้พื้นที่ ไม่ทิ้งขยะในป่า และปฏิบัติตามกฎระเบียบของอุทยานอย่างเคร่งครัด

แนะนำให้เริ่มจากเส้นทางสั้นๆ 1 วันในอุทยานใกล้เมืองก่อน เช่น อุทยานแห่งชาติใกล้กรุงเทพฯ อย่างเขาใหญ่หรือปางสีดา ควรไปกับกลุ่มทัวร์หรือมีไกด์นำทางที่มีประสบการณ์
เตรียมน้ำดื่มสะอาด อาหารแห้งพลังงานสูง ยาประจำตัว ชุดปฐมพยาบาล เสื้อผ้าและรองเท้าที่เหมาะสมกับสภาพอากาศ ไฟฉาย และอุปกรณ์กันยุง ควรเตรียมของให้มากกว่าที่คาดไว้ประมาณ 20%
สำหรับผู้เริ่มต้นไม่แนะนำอย่างยิ่ง ควรมีเพื่อนร่วมทางอย่างน้อย 3-4 คนหรือไกด์นำทางที่มีประสบการณ์ไปด้วย เพื่อความปลอดภัยและช่วยเหลือกันในกรณีฉุกเฉิน
ช่วงที่เหมาะสมที่สุดคือฤดูหนาว (พฤศจิกายน-กุมภาพันธ์) อากาศเย็นสบาย ไม่ร้อนและไม่ฝน ควรหลีกเลี่ยงฤดูฝน (พฤษภาคม-ตุลาคม) เพราะอาจเกิดน้ำป่าและทางลื่น
ตั้งสติให้ดี หาที่ปลอดภัยและมีร่มเงา ส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือด้วยการเป่านกหวีดหรือสร้างควัน อย่าเดินไปเรื่อยๆ เพราะอาจทำให้หลงลึกเข้าไปอีก ควรประหยัดน้ำและอาหาร
ควรมีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงปานกลาง สามารถเดินได้ต่อเนื่อง 2-3 ชั่วโมง โดยสามารถเริ่มจากเส้นทางง่ายๆ ก่อนได้ ไม่จำเป็นต้องฟิตมาก
ส่วนใหญ่สัตว์ป่าจะกลัวและหลบหนีคน ควรศึกษาข้อมูลสัตว์มีพิษในพื้นที่ เช่น งู แมงป่อง และรู้วิธีปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง ควรมีสติและไม่รบกวนสัตว์ป่า
อาหารที่เบา น้ำหนักน้อย ให้พลังงานสูง เช่น ข้าวสารกึ่งสำเร็จรูป ผลไม้แห้ง ถั่วต่างๆ ช็อกโกแลต และอาหารกระป๋องที่เปิดง่าย ควรมีอาหารมากกว่าปกติ 1 มื้อเผื่อกรณีฉุกเฉิน
ควรนำยารักษาโรคประจำตัวและยาประจำตัวไปให้เพียงพอ แจ้งเพื่อนร่วมทางให้ทราบถึงอาการแพ้ หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีละอองเกสรดอกไม้หรือสิ่งที่ทำให้เกิดอาการแพ้
ไม่แนะนำให้เดินป่าตอนกลางคืนเพราะเสี่ยงต่อการหลงทางและอันตรายจากสัตว์ป่า ควรหาแหล่งพักแรมก่อนพระอาทิตย์ตกดิน
ในเขตอุทยานแห่งชาติส่วนใหญ่ต้องแจ้งความจำนงและลงทะเบียนก่อนเข้าพื้นที่ บางพื้นที่อาจต้องจองล่วงหน้าโดยเฉพาะในช่วงวันหยุดยาว ควรตรวจสอบข้อมูลจากเว็บไซต์กรมอุทยานแห่งชาติ
ควรฝึกซ้อมการตั้งเต็นท์ที่บ้านหรือสนามหญ้าก่อนออกเดินทาง ศึกษาวิธีการจากคลิปสอนออนไลน์ หรือไปกับกลุ่มที่มีคนมีประสบการณ์ที่จะช่วยสอนวิธีตั้งเต็นท์ที่ถูกต้อง

ออกไปสัมผัสธรรมชาติที่คุณไม่เคยเห็นมาก่อน เริ่มต้นการผจญภัยของคุณวันนี้!