คู่มือ

เข้าร่วมนิทรรศการศิลปะ: ขั้นตอนและเทคนิคสำหรับศิลปินรุ่นใหม่ในประเทศไทย

การนำเสนอผลงานศิลปะหลากหลายรูปแบบ ทั้งจิตรกรรม ประติมากรรม ภาพถ่าย และมีเดียอาร์ต ในพื้นที่จัดแสดงทั้งในหอศิลป์และพื้นที่สาธารณะ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจและแลกเปลี่ยนมุมมองทางศิลปะ

โดย ทีมบรรณาธิการ DoItAgain

เผยแพร่เมื่อ 19 ตุลาคม 2568อัปเดตล่าสุดเมื่อ 19 ตุลาคม 2568

ครั้งแรกที่ตัดสินใจส่งผลงานเข้าคัดเลือกนิทรรศการที่ a prominent art gallery หัวใจผมเต้นแรงราวกับจะกระเด็นออกมาจากอก ตลอดสามเดือนที่ผ่านมาผมทุ่มเททุกวันหยุดในการสร้างสรรค์ผลงานชุด "รอยยิ้มแห่งเจ้าพระยา" ที่ได้แรงบันดาลใจจากวิถีชีวิตริมแม่น้ำเจ้าพระยา อาจารย์ที่มหาวิทยาลัยเคยบอกว่า "ศิลปะที่ดีต้องสื่อถึงจิตวิญญาณของคนไทย" ผมจึงพยายามถ่ายทอดความงามของวัฒนธรรมไทยผ่านสีสันที่สดใสและลวดลายไทยประยุกต์ คืนก่อนส่งผลงาน ผมนอนไม่หลับ คิดอยู่ตลอดว่าคณะกรรมการจะเข้าใจในสิ่งที่ผมต้องการสื่อหรือไม่

การดื่มด่ำ

เมื่อผลงานของผมได้รับการคัดเลือกให้จัดแสดงที่one of the floors ของ the gallery ผมแทบไม่เชื่อสายตาตัวเอง การได้เห็นภาพวาดของตัวเองแขวนอยู่ข้างๆ ผลงานของศิลปินรุ่นใหญ่เป็นความรู้สึกที่ยากจะบรรยาย กลิ่นสีอะครีลิคที่ยังคงติดอยู่บนมือผสมกับกลิ่นน้ำหอมของแกลเลอรีสร้างบรรยากาศที่คุ้นเคยแต่ก็ตื่นเต้น ผมได้ยินเสียงผู้ชมพูดคุยกันเบาๆ ว่า "สีสันสวยงามมาก ดูมีชีวิตชีวาเหมือนได้ยืนอยู่ริมแม่น้ำจริงๆ" ตอนที่นักสะสมรายหนึ่งสนใจซื้อภาพ "ยามเช้าที่ตลาดน้ำ" ในราคาที่ผมไม่เคยคิดมาก่อนว่าผลงานของตัวเองจะมีค่าเท่านี้

การไตร่ตรอง

หลังจากนิทรรศการจบลง ผมได้เรียนรู้ว่าการเป็นศิลปินไม่ใช่แค่การสร้างสรรค์ผลงาน แต่ยังเป็นการสื่อสารกับผู้ชมผ่านศิลปะ บางคนมองเห็นความหมายที่ผมไม่ได้ตั้งใจใส่ลงไป บางคนเล่าเรื่องราวของตัวเองที่สัมพันธ์กับภาพวาดของผม ทำให้ผมมองเห็นแง่มุมใหม่ๆ ที่ไม่เคยนึกถึง การได้พูดคุยกับศิลปินท่านอื่นๆ ในงานยังเป็นโอกาสทองในการเรียนรู้เทคนิคใหม่ๆ และสร้างเครือข่าย ตอนนี้ผมเข้าใจแล้วว่าการจัดแสดงผลงานไม่ใช่จุดสิ้นสุด แต่เป็นการเริ่มต้นของเส้นทางศิลปินที่ยาวไกลและน่าตื่นเต้น

ทำไมถึงสำคัญ

การได้พบปะกับศิลปิน นักวิจารณ์ศิลปะ และนักสะสมงานศิลปะ ช่วยเปิดโอกาสในการร่วมงานและพัฒนาผลงานในอนาคต

การเรียนรู้วิธีจัดวางผลงานให้สวยงามและสื่อสารแนวคิดได้ชัดเจน ช่วยยกระดับการเป็นศิลปินมืออาชีพ

การได้รับความคิดเห็นจากผู้ชมและศิลปินด้วยกัน ช่วยให้เห็นจุดแข็งและจุดที่ควรพัฒนาของผลงานอย่างตรงไปตรงมา

การมีประวัติการจัดแสดงในนิทรรศการที่มีชื่อเสียงช่วยเพิ่มมูลค่าผลงานและสร้างความน่าเชื่อถือให้กับศิลปิน

การได้เห็นผลงานของศิลปินท่านอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็น เป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญสำหรับการพัฒนาสไตล์การทำงาน

การได้นำเสนอผลงานต่อสาธารณชนช่วยสร้างความมั่นใจและพัฒนาทักษะการสื่อสารเกี่ยวกับผลงานของตัวเอง

นิทรรศการศิลปะเป็นช่องทางสำคัญในการขายผลงานและสร้างฐานลูกค้าให้กว้างขึ้น โดยเฉพาะนักสะสมงานศิลปะ

วิธีการเริ่มต้น

ศึกษาข้อกำหนดและธีมของนิทรรศการที่สนใจ เช่น Bangkok Art Biennale หรือนิทรรศการที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร
คัดเลือกผลงานที่สอดคล้องกับธีมและมีความเป็นเอกลักษณ์ เตรียมภาพถ่ายผลงานคุณภาพสูงมุมต่างๆ
เขียนคำอธิบายผลงาน (Artist Statement) ที่สื่อถึงแนวคิดและเทคนิคที่ใช้ โดยอ้างอิงถึงบริบททางวัฒนธรรมไทย
เตรียมเอกสารประกอบการสมัครให้ครบถ้วน ประกอบด้วยประวัติส่วนตัว ประวัติการแสดงผลงาน และรูปถ่ายผลงาน
ส่งใบสมัครและชำระค่าสมัคร (ถ้ามี) ตามระยะเวลาที่กำหนด
เมื่อได้รับการตอบรับ เตรียมผลงานให้พร้อมสำหรับการจัดแสดง โดยคำนึงถึงการขนส่งและการติดตั้งที่ปลอดภัย
ประชาสัมพันธ์การเข้าร่วมนิทรรษการผ่านช่องทางโซเชียลมีเดียและเครือข่ายส่วนตัว

สิ่งที่คุณจะต้องการ

ผลงานศิลปะที่พร้อมจัดแสดง (5-10 ชิ้น) ในธีมที่สอดคล้องกัน
แฟ้มสะสมผลงานดิจิทัลคุณภาพสูง พร้อมรายละเอียดเทคนิคและขนาดผลงาน
ประวัติส่วนตัวและประวัติการแสดงผลงาน (CV) ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ
คำอธิบายแนวคิดผลงาน (Artist Statement) ที่สื่อถึงเอกลักษณ์และแนวคิด
ข้อมูลติดต่อและช่องทางโซเชียลมีเดียที่อัพเดท
ค่าใช้จ่ายที่จำเป็น (ค่าสมัคร ค่าขนส่ง ค่าประกันผลงาน)

ความปลอดภัยเป็นอันดับแรก

ควรตรวจสอบความน่าเชื่อถือของแกลเลอรี่ก่อนส่งผลงาน ศึกษาข้อตกลงการจัดแสดงให้ละเอียด โดยเฉพาะเรื่องลิขสิทธิ์และค่าคอมมิชชั่น ควรถ่ายภาพผลงานทุกชิ้นเพื่อเป็นหลักฐาน และทำสัญญาให้ชัดเจนก่อนส่งมอบผลงาน

คำถามที่พบบ่อย

จำนวนผลงานที่ต้องส่งขึ้นอยู่กับข้อกำหนดของแต่ละนิทรรศการ โดยทั่วไปนิทรรศการขนาดใหญ่อย่างที่ BACC อาจต้องการ 5-15 ชิ้น ในขณะที่แกลเลอรี่ขนาดเล็กอาจรับเพียง 3-5 ชิ้น ควรศึกษารายละเอียดจากทางแกลเลอรี่หรือผู้จัดงานให้ละเอียด

แน่นอน! ปัจจุบันมีหลายแพลตฟอร์มที่เปิดโอกาสให้ศิลปินหน้าใหม่ได้แสดงผลงาน เช่น นิทรรศการศิลปะบัณฑิตใหม่ หรือโครงการส่งเสริมศิลปินรุ่นใหม่ของ various art foundations และหอศิลป์หลายแห่งมีนโยบายสนับสนุนศิลปินเกิดใหม่โดยเฉพาะ

ค่าใช้จ่ายหลักๆ ได้แก่ ค่าสมัคร (ถ้ามี) อยู่ที่ various fees ค่าขนส่งผลงาน ค่าประกันผลงาน (ประมาณ a small percentage ของมูลค่าผลงาน) และค่าคอมมิชชั่นเมื่อขายผลงานได้ (ประมาณ a commission) ควรสอบถามรายละเอียดให้ชัดเจนก่อนส่งผลงาน

ควรศึกษาประวัติการจัดนิทรรศการก่อนหน้านี้ของแกลเลอรี่หรือผู้จัดงาน ดูว่ามีศิลปินในสไตล์คล้ายๆ กันเคยแสดงผลงานหรือไม่ นอกจากนี้ยังสามารถติดตามผลงานที่ผ่านมาได้ทางเว็บไซต์หรือเพจเฟซบุ๊กของแกลเลอรี่นั้นๆ

ควรเลือกผลงานที่ดีที่สุด 10-15 ชิ้น ที่แสดงถึงเอกลักษณ์และความสามารถของคุณอย่างชัดเจน จัดทำเป็นรูปเล่มที่สวยงามและมีข้อมูลครบถ้วน ประกอบด้วยรูปถ่ายผลงานคุณภาพสูง ชื่อผลงาน ขนาด เทคนิคที่ใช้ ปีที่สร้าง และคำอธิบายสั้นๆ เกี่ยวกับแนวคิดของผลงานแต่ละชิ้น

อย่าท้อแท้! การไม่ได้รับการคัดเลือกไม่ได้หมายความว่าผลงานไม่ดีเสมอไป ลองสอบถามคำติชมจากคณะกรรมการ (ถ้ามี) เพื่อนำมาพัฒนาผลงานครั้งต่อไป หรือลองส่งผลงานไปยังนิทรรศการอื่นๆ ที่อาจเหมาะกับสไตล์ของคุณมากกว่า

มีหลายเว็บไซต์ที่เปิดโอกาสให้ศิลปินส่งผลงานออนไลน์ เช่น Art4d, Bangkok Art Map, ThaiArtExhibition.com หรือแม้แต่การสมัครผ่านเว็บไซต์ของหอศิลป์ต่างๆ เช่น หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (BACC) และหอศิลป์เจ้าฟ้า

การตั้งราคาควรคำนึงถึงหลายปัจจัย ได้แก่ ขนาดผลงาน เทคนิคที่ใช้ เวลาที่ใช้สร้าง วัสดุที่ใช้ และประสบการณ์ของศิลปิน โดยทั่วไปศิลปินมือใหม่อาจเริ่มต้นที่ varying price points สำหรับภาพวาดขนาดกลาง (50x70 ซม.) และปรับเพิ่มตามประสบการณ์และชื่อเสียง

โอกาสในการขายผลงานขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ชื่อเสียงของนิทรรศการ สถานที่จัด กลุ่มเป้าหมาย และราคาของผลงาน โดยเฉลี่ยมีโอกาสขายได้ประมาณ a portion ของผลงานที่นำมาจัดแสดง ในกรณีที่เป็นนิทรรศการที่มีชื่อเสียงหรือมีนักสะสมมาร่วมงานเป็นจำนวนมาก โอกาสอาจสูงขึ้นถึง higher rates

วันเปิดนิทรรศการเป็นโอกาสสำคัญที่คุณจะได้พบปะกับผู้ชมและนักสะสม ควรเตรียมคำอธิบายผลงานสั้นๆ ความยาวประมาณ 1-2 นาที สำหรับอธิบายแนวคิดให้ผู้สนใจฟัง นำนามบัตรติดตัวไว้แจก พร้อมข้อมูลติดต่อที่ชัดเจน และเตรียมอุปกรณ์ขายผลงานเช่น ใบเสร็จรับเงิน ใบรับประกันผลงาน และข้อมูลการโอนเงิน

นิติบุคคลที่จัดนิทรรศการมักจะหักภาษี ณ ที่จ่าย applicable tax rates จากยอดขาย และอาจมีค่าคอมมิชชั่นให้แกลเลอรี 30-50% ขึ้นอยู่กับข้อตกลงล่วงหน้า ศิลปินควรแจ้งเลขประจำตัวผู้เสียภาษี (Tax ID) ให้กับแกลเลอรี่เพื่อยื่นภาษีตอนสิ้นปี

สามารถติดตามประกาศรับสมัครได้จากหลายช่องทาง เช่น เว็บไซต์และเพจเฟซบุ๊กของหอศิลป์ต่างๆ เช่น BACC, หอศิลป์กรุงไทย, หอศิลป์จามจุรี, เว็บไซต์ Art4d, Bangkok Art Map, กลุ่มศิลปินในเฟซบุ๊ก เช่น กลุ่มศิลปินไทย (Thai Artists) หรือติดตามข่าวสารผ่านสมาคมศิลปินแห่งประเทศไทย

การทำประกันผลงานมีความสำคัญมาก โดยเฉพาะเมื่อส่งผลงานไปจัดแสดงในสถานที่ต่างๆ แนะนำให้ทำประกันภัยขนส่งและจัดแสดงผลงาน ซึ่งมีบริษัทประกันหลายแห่งให้บริการ โดยทั่วไปจะคิดเบี้ยประกันประมาณ 1-3% ของมูลค่าผลงานต่อปี ควรถ่ายภาพผลงานทุกมุมและบันทึกรายละเอียดของความเสียหาย (ถ้ามี) ก่อนส่งมอบให้แกลเลอรี่

มีหลายองค์กรที่ให้การสนับสนุนศิลปิน เช่น various art organizations and cultural institutions ที่มีโครงการสนับสนุนศิลปินรุ่นใหม่