Gids

Ontdek Geluidskunst en Experimentele Muziek | DoItAgain

Verken de grenzeloze mogelijkheden van geluid als kunstvorm. Van ambient soundscapes tot baanbrekende audiovisuele installaties, deze categorie nodigt je uit om te luisteren met nieuwe oren en geluid op een andere manier te ervaren.

Gepubliceerd op Laatst bijgewerkt op

Visuele Introductie

persoon die op een scherm kijkt
Photo by Troy T on Unsplash
man in wit overhemd die op een zwarte stoel gitaar speelt
Photo by Soundtrap on Unsplash
man in zwart shirt zittend op een zwarte kantoorstoel met wieltjes
Photo by Soundtrap on Unsplash
een man die aan een bureau voor een computer zit
man in zwart t-shirt die een mengpaneel bedient
Photo by Rob Simmons on Unsplash
man in zwart leren jasje die zingt
een microfoon die op een tafel naast een bril staat
Photo by Leo Wieling on Unsplash
man in grijs pak die naast een bruin houten tafel staat
vrouw in grijze trui die een MacBook Pro gebruikt
Photo by Soundtrap on Unsplash
persoon die op een stoel voor een ingeschakeld beeldscherm zit
man in een zwart T-shirt met ronde hals die aan tafel zit
Photo by Soundtrap on Unsplash
man die zingt in een kamer
Photo by Oleg Ivanov on Unsplash
man in een blauw T-shirt met ronde hals en rode korte broek die op een zwarte stoel zit
Photo by Soundtrap on Unsplash
Een muziekopnamestudio met een computer.
Photo by Techivation on Unsplash
Opnamesoftware op een computerscherm.
Photo by Techivation on Unsplash
een zwart-wit foto van een mobiele telefoon en snoeren
Photo by 2H Media on Unsplash
zwarte en zilveren microfoon op zwarte standaard
zwart-grijze microfoon met standaard
een close-up van een geluidsbord met veel kleuren
Een persoon houdt een microfoon vast.
Photo by dlxmedia.hu on Unsplash

Verwachting

Staand in de hal van het museum voelde ik een mengeling van nieuwsgierigheid en onzekerheid. De aankondiging van de geluidsinstallatie beschreef een reis door klanklandschappen die de zintuigen zouden prikkelen. Ik vroeg me af of ik, als iemand die gewend was aan traditionele muziek, hier wel iets aan zou vinden. Toch trok het me aan, de belofte van iets nieuws, iets anders. Ik stelde me voor hoe het zou zijn om geluid op een nieuwe manier te ervaren, los van bekende melodieƫn en ritmes.

Onderdompeling

Binnen in de installatieruimte werd ik omringd door een zee van geluiden die leken te dansen door de ruimte. De lage tonen van een verre trein vermengden zich met het getik van regendruppels op een zinken dak - een herkenbaar stadsgeluid, maar op een manier vervormd en versterkt dat het bijna tastbaar werd. Ik sloot mijn ogen en liet me meevoeren. Het was alsof ik door de straten van de stad liep, maar dan door de oren van een kunstenaar. Af en toe klonk er een bekend geluid - het geklingel van een fietsbel, het geruis van de grachten - maar steeds weer op een verrassende manier verweven met onbekende klanken. De lage frequenties waren zo indringend dat ik de trillingen door de hele ruimte kon voelen.

Reflectie

Toen ik na bijna een uur weer buiten stond, was de stad nooit zo luid geweest. Maar anders dan anders hoorde ik nu de muziek in het getoeter van auto's, het ritme van voetstappen op de stoep. Thuisgekomen zette ik mijn koptelefoon op en begon ik zelf geluiden op te nemen - het gekraak van de houten vloer, het geritsel van de krant, het getik van de verwarming. Wat eerst een wereld van kunst had geleken die ver van mij af stond, bleek overal om me heen te zijn. Luisteren met aandacht is een vaardigheid die je blijvend kunt ontwikkelen. Mijn dagelijkse omgeving beleef ik nu als een voortdurende ontdekkingstocht naar geluiden die voorheen onopgemerkt bleven. En soms, als ik 's avonds langs het water loop en naar het geklots van de golven luister, denk ik terug aan die eerste kennismaking met geluidskunst - het begin van een reis die mijn zintuigen voor altijd heeft veranderd.

In onze drukke steden leren we vaak om geluiden te negeren. Geluidskunst leert je opnieuw te luisteren naar de wereld om je heen, van het geritsel van de bladeren in het park tot het geroezemoes op een terras.
Vrij van de regels van traditionele muziek biedt geluidskunst oneindige mogelijkheden voor zelfexpressie. Of je nu met opnames van een lokale markt werkt of met de geluiden van een industrieel gebied.
In een land waar bijna elke vierkante meter is ingericht, biedt geluidskunst een manier om even stil te staan. Veel werken nodigen uit tot mindfulness en meditatie, een welkome afwisseling in ons jachtige bestaan.
Van de vroege experimenten tot hedendaagse installaties: geluidskunst is een belangrijk onderdeel van het culturele landschap.
In een wereld waarin technologie en geluid steeds meer samensmelten, zijn vaardigheden in geluidsbewerking en -creatie waardevoller dan ooit.
Leer anders te luisteren naar je omgeving, of het nu gaat om het geluid van de tram in Den Haag of de wind door de duinen bij Zandvoort.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is geluidskunst juist heel toegankelijk. Je hebt geen muzikale achtergrond nodig om ervan te genieten of om het zelf te proberen.
  1. Bezoek een tentoonstelling in een museum of tijdens een lokaal festival om te ervaren wat er mogelijk is.
  2. Begin eenvoudig: neem met je telefoon geluiden op tijdens je dagelijkse wandeling door de stad of het platteland.
  3. Experimenteer met gratis audio-bewerkingssoftware om je opnames te bewerken en te herstructureren.
  4. Bezoek een workshop bij een lokaal kunstencentrum in je omgeving.
  5. Sluit je aan bij een lokale kunstgemeenschap of bezoek een open avond bij een creatieve instelling.
  6. Verzamel inspiratie uit de natuur: neem natuurlijke geluiden op en gebruik ze als basis voor je eigen compositie.
  7. Deel je creaties online of tijdens een open podiumavond in je eigen stad of dorp.
  • Open houding naar nieuwe ervaringen
  • Goed werkend gehoor (hoewel sommige installaties ook trillingen gebruiken)
  • Comfortabele kleding voor verschillende omgevingstemperaturen
  • Smartphone met opnamefunctie voor inspirerende geluiden
  • Eventueel een notitieboekje om ervaringen vast te leggen
  • Oordoppen voor gevoelige oren (optioneel)
  • Goede wandelschoenen voor installaties waarbij je moet staan of lopen

Sommige installaties kunnen harde of onverwachte geluiden bevatten. Bescherm je oren indien nodig. Wees je bewust van je omgeving in donkere of ongewone ruimtes. Sommige installaties kunnen flikkerende lichten bevatten. Mensen met gevoeligheid hiervoor wordt aangeraden van tevoren bij de locatie te informeren. Toegankelijkheid verschilt per locatie - controleer vooraf of de ruimte rolstoeltoegankelijk is.

Zeker niet! Geluidskunst draait om de ervaring en perceptie van geluid, niet om muzikale theorie of vaardigheden. Iedereen kan ervan genieten en er betekenis aan ontlenen, of je nu muzikaal bent of niet.
Bezoek grote musea en muziekpodia in verschillende steden. Tijdens speciale evenementen zijn er vaak geluidsinstallaties te vinden.
Jazeker! Kinderen staan vaak heel open voor geluidskunst omdat ze nog niet vastzitten in muzikale conventies. Verschillende musea en wetenschapscentra hebben vaak speciale installaties voor jonge bezoekers.
Helemaal niets! Je kunt beginnen met de opname-app op je telefoon en gratis software als Audacity. Veel bibliotheken bieden ook goedkope workshops aan voor beginners.
Ja, veel kunstenaars maken werken die speciaal zijn ontworpen voor koptelefoons. Luister bijvoorbeeld naar geluidswandelingen van verschillende kunstenaars of bezoek online platforms waar geluidskunstenaars hun werk delen.
Waar traditionele muziek vaak draait om melodie en ritme, onderzoekt geluidskunst alle aspecten van geluid. Het stelt vragen als: Wat is muziek eigenlijk? En hoe ervaren we geluid in onze dagelijkse omgeving?
Zeker! Nederland kent verschillende bekende kunstenaars die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van geluidskunst. Er zijn zowel gevestigde namen als opkomend talent in dit vakgebied.
Absoluut. Veel mensen ervaren geluidskunst als rustgevend en meditatief. In Nederland wordt steeds vaker gewerkt met geluidstherapie, waarbij geluidsgolven worden gebruikt om lichaam en geest te ontspannen.
Dat verschilt enorm. Sommige werken duren maar een paar minuten, andere uren. Het mooie is dat je vaak zelf kunt bepalen hoe lang je blijft. Bij installaties in musea wordt meestal aangegeven hoe lang een werk duurt.
Zeker weten! Veel kunstenaars beginnen met simpele opnameapparatuur. Het gaat niet om de duurste spullen, maar om hoe je luistert en wat je met de geluiden doet. Probeer maar eens verschillende geluiden in huis op te nemen en die te mixen tot iets nieuws.
Er is zeker overlap, maar over het algemeen richt geluidskunst zich meer op de ruimtelijke ervaring van geluid, terwijl experimentele muziek vaker uitgaat van een meer traditioneel concertformat. Maar de grenzen zijn vloeiend, zeker in Nederland waar kunstvormen vaak door elkaar heen lopen.
Bezoek de websites van verschillende instituten voor beeld en geluid, of kijk bij kunstacademies en creatieve opleidingen. Diverse organisaties bieden regelmatig workshops en lezingen aan voor wie meer wil weten over geluidskunst.

Laat je meeslepen door de wereld van geluidskunst en ontdek nieuwe dimensies van luisteren.